Tytuł
Dziadek Mróz. Bitwa magów
Tytuł oryginalny
??? ?????. ????? ?????
Reżyseria
Aleksandr Wojtinski
Zdjęcia
Anton Zienkowicz
Scenariusz
Aleksandr Wojtinski, Lew Karasiew, Lew Murzienko, Anna Owsiannikowa
Obsada
Fiodor Bondarczuk, Aleksiej Krawczenko, Taisija Wiłkowa, Nikita Wołkow, Jegor Bierojew, Siergiej Badiuk, Ksenia Ałfierowa, Władimir Gostiuchin, Irina Antonienko, Filip Gorensztejn, Igor Czechow, Swietłana Piermiakowa, Jan Capnik
Muzyka
Dmitrij Sielipanow
Rok produkcji
2016
Kraj produkcji
Rosja
Czas trwania
117 min
Gatunek
fantasy
Film z taką obsadą, z takimi efektami specjalnymi, który na dodatek miał swoją kinową premierę na tydzień przed Nowym Rokiem (nie bez powodu, bo jego fabuła kręci się wokół tematu noworoczno-świątecznego, sic!, w Rosji właśnie tak, nie na odwrót) – skazany był na sukces. O jego popularności zdecydowała jednak przede wszystkim akcja marketingowa, ponieważ pod względem artystycznym mamy do czynienia co najwyżej z półproduktem. To film w zasadzie bez scenariusza, w którym większe znaczenie, niż pojawiający się na planie aktorzy, mają dublujący ich kaskaderzy; dość powiedzieć, że pojawiają się oni w siedemdziesięciu procentach scen. Zaskakujące? Tylko dla tych, którzy nie znają twórczej drogi Aleksandra Wojtinskiego. Ten – urodzony w Moskwie w 1961 roku – reżyser z wykształcenia jest ekonomistą. Jako dwudziestoośmiolatek spotkał na swojej drodze życiowej Timura Bekmambetowa – Kazacha z pochodzenia, który prawie od dekady kręci filmy głównie w Stanach Zjednoczonych („Wanted. Ścigani”, 2008; „Abraham Lincoln: Łowca wampirów”, 2012; „Ben-Hur”, 2016) – i założył do spółki z nim firmę produkującą reklamówki i teledyski.
Dekadę później był jednym z pomysłodawców stworzenia żeńskiego duetu t.A.T.u., skomponował dla niego także kilka piosenek. Wszystko to wyraziście wskazuje, jakie jest podejście Wojtinskiego do kultury. Postrzega ją jedynie jako towar, który trzeba sprzedać. Względy artystyczne schodzą na drugi, a nawet na trzeci plan. Mimo to jego fabularny debiut – nakręcona wspólnie z Dmitrijem Kisieliowem sensacyjno-superbohaterska „Czarna Błyskawica” (2009) – prezentował się całkiem nieźle. Choć pewnie głównie z tego powodu, że całość twardo trzymał swą producencką dłonią Bekmambetow. Rok później Wojtinski nakręcił jedną z nowel, która weszła w skład zbioru „Choinki”, a następnie kolejne pełnometrażowe fabuły: komedię przygodową „Dżungla” (2012) oraz komedię mistyczną „Duch” (2015). Mimo że za każdym razem nie musiał martwić się o budżet, „kładł” filmy bądź to nieumiejętną reżyserią, bądź mało atrakcyjną fabułą. I ta sama choroba dotknęła jego najnowsze dzieło – nakręconą za 200 milionów rubli (w przeliczeniu: 3 miliony dolarów) przygodówkę fantasy „Dziadek Mróz. Bitwa magów”.
Pomysł filmu wyszedł od samego Wojtinskiego, ale widocznie był na tyle niekonkretny (a może zwyczajnie słaby), że pierwszy wariant scenariusza oddano w ręce kolejnych autorów. i tak do tekstu dopisało się ich jeszcze troje: Lew Karasiew, Lew Murzienko oraz Anna Owsiannikowa. Jaki był ich wkład, trudno stwierdzić, ale jeżeli ich zadaniem było ratowanie dzieła – należy stwierdzić, że nie podołali mu. „Bitwa magów” to obraz, w którym – poza efektami specjalnymi – nie ma nic, co usprawiedliwiałoby wybranie się na niego do kina. Film jest potwornie nudny, pozbawiony jakiegokolwiek napięcia. Zaskakiwać może też to, że choć główni bohaterowie mają po mniej więcej dwadzieścia lat (a może i więcej), zostają przedstawieni w taki sposób, jakby byli co najmniej o połowę młodsi. W efekcie powstało dzieło skierowane do starszej młodzieży, ale posługujące się kliszami charakterystycznymi dla kina dziecięcego. Tym sposobem na Maszę i Nikitę patrzymy trochę jak na nastolatków specjalnej troski.
325346_A8001
O fabule nie da się powiedzieć zbyt wiele, jest ona bowiem jedynie patchworkiem zszytym z luźnych, pozbawionych ciągu przyczynowo-skutkowego scen. Akcja zaczyna się zimą 2007 roku. Ojciec młodziutkiej Maszy Pietrowej ni stąd, ni zowąd oznajmia przy stole małżonce, że… musi odejść. Na pytanie: „Na długo?”, odpowiada: „Być może na zawsze”. Chwilę później uspokaja ją jednak: „Ale postaram się wrócić”. Następnie idzie pożegnać się ze śpiącą córeczką, czyta napisany przez nią list do Dziadka Mroza i odchodzi. Później przenosimy się w czasy współczesne. Masza jest już prawie dorosła. Wciąż mieszka z matką, która – jak mityczna Penelopa – oczekuje na powrót męża. Ciągle jeszcze ma nadzieję, w przeciwieństwie do córki. Dziewczyna prowadzi monotonne życie; ciekawsze od rzeczywistości są jej sny, w których pojawiają się przedziwne podszyte ogniem monstra (wyglądają jak latające wieloryby). Wszystko to zmienia się jednego dnia w wyniku wydarzenia, które ma miejsce w centrum Moskwy. Przy wielkiej choince Pietrowa staje się świadkiem pojedynku, w którym zastęp młodych magów-łuczników odpiera atak – znanych jej ze snów – potworów.
325348_A8002
Dzieje się to pod niewiedzę mieszkańców. W momencie ataku czas bowiem staje w miejscu – zatrzymują się ludzie, samochody. Ale nie Masza. Jak widać, jest jedną z wybranych, choć dotąd nie zdawała sobie z tego sprawy. Jako że widzi ona owe monstra i nie potrafi się przed nimi obronić (czytaj: nie posiada lodowego łuku), zostaje przez nie zaatakowana. Z opresji wybawia ją Nikita, jeden z magów. Spotyka go za to wdzięczność dziewczyny, ale jednocześnie bura (i będąca jej następstwem kara) od dowódcy oddziału. Chłopak niewiele sobie jednak z tego robi; bardziej zainteresowany jest Maszą, którą wprowadza do tajnej organizacji. Przewodzi jej… Dziadek Mróz. Kim są natomiast potwory atakujące Moskwę (zresztą nie tylko stolicę Rosji, walka z nimi odbywa się także na innych planetach)? To stwory, które wykorzystuje do swoich celów wyrodny brat Dziadka Mroza, zły czarownik Karaczun. Pragnie on nade wszystko władzy i jest niezwykle zdeterminowany, aby ją zdobyć. Udaje mu się nawet podstępem przeciągnąć na swoją stronę Nikitę. I nie wiadomo, jak by to się dla chłopaka skończyła, gdyby nie determinacja Maszy w odzyskaniu go i przywróceniu Dobru.
325350_A8003
Więcej o fabule powiedzieć się nie da. Reszta filmu to już tylko efekty specjalne – owszem, miejscami całkiem niezłe, ale powtarzane w nieskończoność, więc tym samym szybko nużące. Ileż bowiem razy można strzelać we wroga magią? Która zresztą zbyt wielkiej krzywdy nie robi, skoro wystarczy chwilę później podnieść się, otrzepać i można walczyć dalej. Superprodukcji Wojtinskiego nie ratuje nawet obsada. Mimo że na planie pojawili się naprawdę świetni aktorzy. Tytułowego Dziadka Mroza zagrał Fiodor Bondarczuk („Przenicowany świat”, „Szpieg”, „Stalingrad”), a Karaczuna – Aleksiej Krawczenko („Idź i patrz”, „Jarosław. Tysiąc lat temu”, „Ślad tygrysa”). W Maszę wcieliła się Taisija Wiłkowa (znana głównie z seriali i produkcji telewizyjnych), natomiast w Nikitę – Nikita Wołkow („Chagall – Malewicz”). Poza nimi w rolach drugo- i trzecioplanowych zobaczyć można między innymi Władimira Gostiuchina („1812. Ballada ułańska”, „Snajper. Ostatni strzał”), Jegora Bierojewa („Sierpień. òsmego”, „Terytorium”) oraz Jana Capnika („Cztery oczy”, „Zielona kareta”). Autorem zdjęć był doświadczony w podobnych produkcjach Anton Zienkowicz („Mafia: Gra o przeżycie”, „Trasa wybrana”), zaś twórcą ścieżki dźwiękowej – Dmitrij Sielipanow („Windykator”), który dostarczył producentom idealną muzyczną watę, wypadającą z pamięci minutę po zakończeniu seansu.
koniec
12 lutego 2017